Periferik damar hastalığı, bacak damarlarında genellikle damar sertliğine bağlı gelişen ve bacağı besleyen atardamarlarda tıkanma yapan bir hastalık olarak biliniyor.

Bacak damarları tıkandığında ise baldır kaslarında ağrı meydana geliyor. Bu ağrı caddelerde gezerken vitrin seyrederek yürümeye benzediği için hastalığa ‘vitrin hastalığı’ deniyor.

‘BACAK DAMAR TIKANIKLIĞU UZUV KAYBININ EN ÖNEMLİ SEBEBİ’

Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Aydın Yıldırım, “Tıbbi adı ‘Ateroskleroz’ olan damar sertliği, bütün damarları etkiler. Kalp damarlarını tutarak kalp krizine, boyun damarlarını tutarak da felce neden olur. Sıklıkla atlanan tutulum bölgeleri perifer yani çevresel damarlar olarak adlandırılan kol ve bacak damarlarıdır. Özellikle bacak damar tutulumu daha sıktır ve kalp damarları tıkanan her beş kişiden birinde bacak damarları tıkanır. Uzuv kaybının en önemli sebebi de bacak damar tıkanıklığıdır” dedi.

KALP VE ŞEKER HASTALIĞI OLANLAR DİKKAT!

En sık bulgunun belirli bir mesafe sonrası yürüme sonucu bacakta gelişen güçsüzlük hissi ve ağrı olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yıldırım, “Bacakta soğukluk ve solukluk izlenebilir. İlerlemiş olgularda, ayaklarda ilaç tedavisine dirençli yaralar oluşmaya başlar. Kol damarları tutulumunda ise kolda güçsüzlük gelişir. Periferik arter hastalığı olan yaklaşık dört kişiden biri bu durumun ortak belirtilerini yaşamaktadır” dedi.

“Diyabet, kalp hastalığı, kronik böbrek hastalığı dışında ayaklarda şişme, kızarıklık, yürüme güçlüğü ve iyileşmesi yavaş olan yaralar varsa periferik arter hastalığından şüphelenmelisiniz” diyen Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Aydın Yıldırım, şu bilgilerin altını çizdi:

“Yürüme gibi fiziksel aktivite ile başlayan ve dinlenmeden birkaç dakika sonra duran kas ağrınız veya zayıflığınız varsa akciğer hipertansiyonunuz da olabilir. Ancak başka belirtilerle karşılaşabilirsiniz veya hiç belirti yaşamayabilirsiniz. Ayrıca periferik arter hastalığı teşhisi koyulan hastaların, kalbe ve beyne giden arterlerde plak birikimi olabileceğinin farkında olması gerekiyor. Çünkü bu durum felç veya kalp krizi riskini ortaya çıkarıyor.”

NASIL BİR TEDAVİ YÖNTEMİ UYGULANIYOR?

“Şikâyetler ve yürüme mesafesine göre tedavi şekli seçiliyor” diyen Prof. Dr. Aydın Yıldırım, “Öncelikli slogan ‘tütünü bırak, yürümeye başla’ olmalıdır” dedi. Prof. Dr. Yıldırım, şöyle devam etti:

— Tanı konulmuş damarlar tam tıkalı olsa bile küçük kılcal damarlarla tıkalı olan bölgenin altına kan akışını sağlayan yan damarlar açılarak kan akımının devamı sağlanabilir. Hastalığın tedavisinde hasta uyumu ve yaşam tarzı değişikliği son derece önemlidir.

— Damar sertliğine yönelik sağlıklı yaşam tarzı ve ilaç tedavisi ile şikâyetler azalır. İlerlemiş olgularda anjiyografi ile balon ve stent tedavisi uygulanabilir. Son yıllarda stentleme çok mecburi kalmadıkça yapılmayıp bunun yerine ilaç kaplı balonlama ile uzun dönem başarı sağlanıyor.

HASTALIK TEKRAR EDEBİLİR!

Prof. Dr. Aydın Yıldırım, “En gelişmiş tedavi seçenekleriyle mükemmel bir tedavi yapılsa bile hastanın eski kötü alışkanlıklarına devamı durumunda ne yazık ki yüksek oranda hastalık nüksetmektedir. Özellikle diz altı damar tıkanıklığında nüks riski çok yüksektir” ifadelerini kullandı.

Fotoğraflar: iStock